Τα αστέρια μπορεί να ζήσουν δισεκατομμύρια χρόνια και τα πιο πολλά από αυτά στην διάρκεια μια ανθρώπινης ζωής δεν φαίνεται να αλλάζουν. Ξεδιπλώνοντας την ιστορία των άστρων είναι σαν να προσπαθούμε να βρούμε πως μεγάλωσε ένα συγκεκριμένο δέντρο μέσα σε ένα δάσος γεμάτο από διάφορα είδη δέντρων με διαφορετικές ηλικίες. Τα αστέρια όπως και τα δέντρα δεν ωριμάζουν όλα με τον ίδιο ρυθμό. Αρκετά άστρα όπως ο Ήλιος ζουν περίπου 10δις χρόνια ενώ η ζωή ένος πραγματικά μεγάλου άστρου περιορίζεται σε μερικά δισεκατομμύρια χρόνια. Ένας αστέρας όταν εξαντλεί τα πυρηνικά του καύσιμα και καταλήγει σε λευκό νάνο αποκτά ένα αξιοπρεπές τέλος.Το τέλος των αστέρων όμως δεν είναι μόνο η μετατροπή τους σε λευκούς νάνους. Ανάλογα με τη μάζα τους έχουν διαφορετικό θάνατο. Άλλες φορές πάλι όταν έχουν εξαντλήσει μέσω πυρηνικών αντιδράσεων όλο το υδρογόνο τους ανακοινώνουν τον θανατό τους με εντυπωσιακές εκρήξεις. Οι κατακλυσμικές αυτές εκρήξεις χαρακτηρίζονται από την τεράστια ποσότητα των υλών που εκτοξεύονται στο διάστημα αλλά και από την εξαιρετική λαμπρότητα της .Αυτές οι περίφημες εκρήξεις ονομάζονται εκρήξεις υπερκαινοφανών. Οι υπερκαινοφανείς, φέρουν την ατυχή ονομασία «σουπερνόβα». Κατά την έκρηξη ενός άστρου στον ουρανό διακρίνουμε μερικά λαμπερά σημεία. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ότι αυτή η λαμπρότητα διαρκεί μερικούς μήνες και ύστερα το αστέρι ελαττώνει ξανά τη λαμπρότητά του,αλλά εμείς το παρατηρούμε πολλές φόρες για μήνες ή ακόμα και για χρόνια.
Τι είναι όμως αυτό που ωθεί ένα μεγάλο αστέρι στην μεγαλοπρεπή αλλά αυτοκτονική αυτή έκρηξη; Σήμερα οι αστροφυσικοί πιστεύουν πως την έκρηξη ενός άστρου ανεξάρτητου μεγέθους προκαλείται από την αδυναμία του πυρήνα να αποφύγει την βαρυτική του σύνθλιψη. Ύστερα από αρκετούς, συνεχόμενους κύκλους, ο πυρήνας σε αυτό το στάδιο αποτελείται από σίδηρο. Ο σίδηρος (Fe) είναι από τα πιο βαριά στοιχεία της χημείας με ατομικό βάρος 56 και το πιο σταθερό στοιχείο στη φύση. Ενώ λοιπόν στα εξωτερικά στρώματα του άστρου συνεχίζεται η καύση του υδρογόνου(H) ή του ηλίου (He), στον πυρήνα καταναλώνεται θερμότητα για την καύση του σιδήρου, με αποτέλεσμα την μείωση της θερμόκρασίας και της πίεσης στο εσωτερικό του άστροου. Η βαρυτική δύναμη των υπερκείμενων στρωμάτων παίρνει την εκδίκησή της και το αστέρι αρχίζει να συστέλλεται. Η συστολή αυτή προκαλεί υπερβολική αύξηση της θερμοκρασίας και της πίεσης στον πυρήνα του, οπότε αρχίζουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις που οδηγούν στην υπερθέρμανση του πυρήνα και το αστέρι εκτονώνεται εκτοξεύοντας την ύλη των εξωτερικών του στοιβάδων με τη μορφή αερίου που διαστέλλεται πολύ γρήγορα.Ένας άλλος μηχανισμός είναι, ότι η συστολή του αστέρα λόγω βαρύτητας οδηγεί τον πυρήνα σε κατάρρευση επομένως τα εξωτερικά στρώματα κάνουν ελεύθερη πτώση προς το κάντρο του άστρου. Η συνέχεια αυτού είναι η έκρηξη του άστρου. Αν η μάζα του άστρου είναι 1,4 φορές μεγαλύτερη της μάζας του ήλιου, αυτό καταλήγει σε λευκό νάνο. Αν όμως η μάζα του ξεπερνά τις 1,4 μάζες ήλιου και φτάνει μέχρι τις 3,2 μάζες ήλιου μετατρέπεται σε αστέρα νετρονίων. Πέρα από αυτό το όριο το αστέρι καταλήγει σε μαύρη τρύπα!
Τι είναι όμως αυτό που ωθεί ένα μεγάλο αστέρι στην μεγαλοπρεπή αλλά αυτοκτονική αυτή έκρηξη; Σήμερα οι αστροφυσικοί πιστεύουν πως την έκρηξη ενός άστρου ανεξάρτητου μεγέθους προκαλείται από την αδυναμία του πυρήνα να αποφύγει την βαρυτική του σύνθλιψη. Ύστερα από αρκετούς, συνεχόμενους κύκλους, ο πυρήνας σε αυτό το στάδιο αποτελείται από σίδηρο. Ο σίδηρος (Fe) είναι από τα πιο βαριά στοιχεία της χημείας με ατομικό βάρος 56 και το πιο σταθερό στοιχείο στη φύση. Ενώ λοιπόν στα εξωτερικά στρώματα του άστρου συνεχίζεται η καύση του υδρογόνου(H) ή του ηλίου (He), στον πυρήνα καταναλώνεται θερμότητα για την καύση του σιδήρου, με αποτέλεσμα την μείωση της θερμόκρασίας και της πίεσης στο εσωτερικό του άστροου. Η βαρυτική δύναμη των υπερκείμενων στρωμάτων παίρνει την εκδίκησή της και το αστέρι αρχίζει να συστέλλεται. Η συστολή αυτή προκαλεί υπερβολική αύξηση της θερμοκρασίας και της πίεσης στον πυρήνα του, οπότε αρχίζουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις που οδηγούν στην υπερθέρμανση του πυρήνα και το αστέρι εκτονώνεται εκτοξεύοντας την ύλη των εξωτερικών του στοιβάδων με τη μορφή αερίου που διαστέλλεται πολύ γρήγορα.Ένας άλλος μηχανισμός είναι, ότι η συστολή του αστέρα λόγω βαρύτητας οδηγεί τον πυρήνα σε κατάρρευση επομένως τα εξωτερικά στρώματα κάνουν ελεύθερη πτώση προς το κάντρο του άστρου. Η συνέχεια αυτού είναι η έκρηξη του άστρου. Αν η μάζα του άστρου είναι 1,4 φορές μεγαλύτερη της μάζας του ήλιου, αυτό καταλήγει σε λευκό νάνο. Αν όμως η μάζα του ξεπερνά τις 1,4 μάζες ήλιου και φτάνει μέχρι τις 3,2 μάζες ήλιου μετατρέπεται σε αστέρα νετρονίων. Πέρα από αυτό το όριο το αστέρι καταλήγει σε μαύρη τρύπα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου